Batalion „Gustaw”
Batalion utworzony na bazie Narodowej Organizacji Wojskowej, podległy zgrupowaniu Róg. Od 1942 był dowodzony przez mjr. Ludwika Gawrycha ps. „Gustaw”. Batalion brał udział w powstaniu warszawskim. Walczył w I Obwodzie na Starym Mieście (południowo-wschodni odcinek obrony). Część batalionu została odcięta w Śródmieściu (kompania „Grażyna" i kompania „Genowefa") tworząc Batalion „Harnaś". Pozostałe kompanie (kompanie „Gertruda” i kompania „Harcerska”), zostały uzupełnione kompaniami z rozwiązanego Batalionu „Antoni” i Oddziałem Specjalnym „Juliusz”. 7 sierpnia batalion wszedł do Grupy Północ. 13 sierpnia w wyniku eksplozji czołgu pułapki, zginęło 67 (zaś 13 rannych zmarło w wyniku ran) żołnierzy kompanii „Gertruda” i „Harcerska”. Po 3 września, po wycofaniu ze Starego Miasta, połączył siły z batalionem Harnaś (dowództwo nad tym zgrupowaniem objął Ludwik Gawrych po śmierci kpt. Mariana Krawczyka). Razem rozpoczęły obronę: ul. Mazowiecka – Świętokrzyska – plac Napoleona – ul. Górskiego. 6 września z dotychczasowych oddziałów utworzono jedną kompanię zbiorczą i włączono ją do Zgrupowania „Bartkiewicz”. Wspólne siły oddziałów AK/NOW: „Antoni" – „Gustaw” – „Harnaś” wynosiły ok. 750 żołnierzy. Szacuje się, że liczba poległych i zaginionych w powstaniu to ok. 400 osób. W tym batalionie walczyli m.in.: Ludwik Gawrych, Jan Hermanowski, Witold Kieżun, ks. Wacław Karłowicz (kapelan), Edward Chudzyński, Stefan Zielewicz i Andrzej Bieńkowski.
Pokaż więcej