Marian Rejewski

Marian Rejewski

Odznaczenia

Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
Order Odrodzenia Polski
Order Odrodzenia Polski

Urodził się 16 sierpnia 1905 r. w Bydgoszczy. W czasie studiów matematycznych na Uniwersytecie Poznańskim został wytypowany przez polski wywiad wojskowy (Oddział II Sztabu Głównego) do pracy w Biurze Szyfrów. Przeszedł kurs kryptologii i po krótkim pobycie w Getyndze trafił do referatu BS 4 Biura Szyfrów w Warszawie.

Pracował nad złamaniem klucza szyfrującego niemieckiej maszyny szyfrowej Enigma i nad odtworzeniem jej konstrukcji. Działając wspólnie ze swoimi kolegami ze studiów, Henrykiem Zygalskim i Jerzym Różyckim, zdołał opracować techniki pozwalające na regularne odczytywanie szyfrogramów. Częste udoskonalanie przez Niemców sposobów kodowania i konstrukcji Enigmy zmuszały Rejewskiego do ciągłej pracy nad nowymi metodami rozszyfrowywania zakodowanych niemieckich meldunków. Mimo to, dzięki bydgoskiemu matematykowi, w 1938 r. polskie Biuro Szyfrów było w stanie odczytać aż 75% przechwyconych wiadomości zaszyfrowanych przez Enigmę. Tuż przed wybuchem II wojny światowej efekty pracy Rejewskiego i jego współpracowników przekazano wywiadom Francji i Wielkiej Brytanii.

We wrześniu 1939 r. poprzez Rumunię, Jugosławię i Włochy Marian Rejewski przedostał się do Francji, gdzie nadal pracował nad dekryptażem. Po pokonaniu państwa francuskiego przez hitlerowskie Niemcy przeszedł wraz z innymi kryptologami do głębokiej konspiracji. W 1943 r. jego zespół zmuszony został do ucieczki z Francji. Pomimo obrabowania i aresztowania przez hiszpańską policję, Rejewski przedostał się przez Hiszpanię i Portugalię do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do Polskich Służb Zbrojnych, ale został wyłączony przez Brytyjczyków i Amerykanów z prac nad dalszym rozszyfrowaniem Enigmy. Z powodu ściśle tajnych procedur jego wcześniejszy wkład w prace kryptologiczne nie mógł być powszechnie znany.

W listopadzie 1946 r. Rejewski wrócił do swojej rodziny w Bydgoszczy. Zrezygnował z pierwotnych planów podjęcia pracy naukowej na uniwersytecie ponieważ jego wojenną działalnością interesował się Urząd Bezpieczeństwa. Zmarł 13 lutego 1980 r. w Warszawie.

Pokaż więcej

DZIENNIK HISTORII: ZOBACZ WIĘCEJ

16 Sierpnia 1905 (119 lat temu)

Dziennik Historii Polski
W Bydgoszczy urodził się Marian Rejewski, polski kryptolog, który wraz z dwoma innymi matematykami rozpracował kod niemieckiej maszyny szyfrującej „Enigma”.

13 Lutego 1980 (44 lata temu)

Zmarł matematyk Marian Rejewski jeden z Polaków, którzy złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.

Miejsca pamięci: ZOBACZ WIĘCEJ

Kadr historii: ZOBACZ WIĘCEJ

DZIENNIK HISTORII POLSKI

29 Marca
1848 (176 lat temu)
W Rzymie powstał tzw. Legion Mickiewicza. Z założenia miała to być formacja podobna do walczących u boku Napoleona Legionów Polskich generała Dąbrowskiego. Dowództwo nad nim objął pułkownik Wincenty Siodołkowicz. Legion Mickiewicza powstał w czasie tzw. Wiosny Ludów.
1865 (159 lat temu)
Urodził się, dowódca w czasie wojny polsko-bolszewickiej 2. Armii i Frontu Ukraińskiego, generał Antoni Listowski.
1870 (154 lata temu)
W Klimontowie zmarł gen. Ignacy Hilary Ledóchowski. Brał udział w napoleońskiej inwazji na Rosję 1812r. Podczas powstania listopadowego jako komendant Arsenału otworzył jego bramy ludowi warszawskiemu. Był komendantem Twierdzy Modlin, która skapitulowała 9 października 1831r., jako przedostatni punkt oporu powstańczego. Odznaczony Orderem Virtuti Militari.
1943 (81 lat temu)
Rozpoczęła się prowadzona przez Niemców, pod nadzorem profesora Gerharda Bhutza z Uniwersytetu Wrocławskiego, ekshumacja masowych grobów odkrytych w Katyniu w lutym 1943 roku.
1943 (81 lat temu)
Przeprowadzona, przez oddział „Jędrusiów” i żołnierzy Armii Krajowej, została akcja uwolnienia osadzonych w niemieckim więzieniu w Mielcu, wolność odzyskało około 180 osób.
1944 (80 lat temu)
W ruinach warszawskiego getta została rozstrzelana przez Niemców Wanda Kirchmayer. Była członkiem Tajnej Organizacji Wojskowej w stopniu podporucznika.
1944 (80 lat temu)
W nocy z 29 na 30 marca została zaatakowana przez partyzantów 3 Brygady Wileńskiej, przy wsparciu 7 Brygady por. Wilhelma Tupikowskiego ps. „Wilhelm” miejscowość Nowe Troki (okolice Wilna). Udane natarcie pozwoliło przejąć sporą ilości pieniędzy, żywności, umundurowania i broni. Uderzenie było znakomicie zaplanowane. Po tej akcji żołnierze „Trójki” po raz pierwszy otrzymali żołd.
1946 (78 lat temu)
Żołnierze I plutonu Ruchu Oporu Armii Krajowej dowodzeni przez podporucznika Franciszka Wypycha ps. „Wilk” (zdjęcie) zdobyli posterunek Milicji Obywatelskiej w Niechłoninie w województwie warmińsko-mazurskim.
1978 (46 lat temu)
Zmarł Bronisław Banasik ps. „Zrąb” pułkownik Wojska Polskiego. W służbie od 1918 roku. Członek Komendy Głównej Narodowej Organizacji Wojskowej od 1939 roku,a w latach 1942-44 jej szef. Walczył w powstaniu warszawskim.
Miejsca pamięci

LICZBA MIEJSC PAMIĘCI

© 2019 -   pamietajskadjestes.pl - Wszelkie prawa zastrzeżone | Ustawienia ciasteczek