Józef Lompa
Urodził się 29 czerwca 1797 r. w Oleśnie. Od 6 roku życia uczył się w katolickiej szkole elementarnej w Oleśnie. Gdy skończył 18 lat za namową ojca wstąpił do seminarium nauczycielskiego we Wrocławiu. Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego w 1817 r. zaczął pracować jako wiejski nauczyciel w Cieszynie, Łomnicy i Lublińcu. W 1819 r. przeniósł się do Lubszy koło Lublińca, gdzie przyczynił się do utworzenia szkoły podstawowej. Pracował w niej przez ok. 30 lat dorabiając również jako pisarz gminny i organista. Za działalność narodową, po trzydziestu latach, został zwolniony z pracy przez władze pruskie z zakazem pobierania renty. Żył w nędzy ale nie zaprzestał działalności pisarskiej. Józef Lompa zaangażowany był w twórczość literacką. Pisał do wydawanego w Bytomiu „Dziennika Górnośląskiego”, „Tygodnika Polskiego”, „Telegrafu Górnośląskiego”, „Gwiazdki Cieszyńskiej”, a także pism wychodzących w Wielkopolsce, Kongresówce i Galicji. W swoich tekstach bronił praw i języka ludności polskiej. Za germanizację Śląska oskarżał feudałów i duchowieństwo. W kręgu zainteresowania publicystycznego Lompy była również bogata tradycja śląska, a także ukazywanie piękna gwary śląskiej, która – jak przekonywał – wyrosła z polskiego pnia językowego. Lompa jest autorem przede wszystkim dzieł o charakterze historycznym i etnograficznym poświęconych głównie historii Śląska i miast śląskich. W publikacjach prasowych występował pod pseudonimem A. Mieczyński. Z jego nazwiskiem łączy się odnowa polskiego życia narodowego i kulturalnego na historycznym Górnym Śląsku. Na jego dziełach uczyły się następne pokolenia Polaków na historycznym Górnym Śląsku. Józef Lompa zmarł 29 marca 1863 r. w wieku 65 lat. Został pochowany na cmentarzu w Woźnikach. W Lubszy na terenie szkoły, w której pracował, znajduje się Izba poświęcona jego pamięci.
Pokaż więcej