Adam Grocholski ps. „Waligóra”
Urodził się 3 września 1888 w Strzyżawce. Od grudnia 1917 roku szef Oddziału II Sztabu III Korpusu Polskiego w Rosji. Od marca 1919 oficer służby stałej Wojska Polskiego, początkowo dowódca szwadronu ciężkich karabinów maszynowych 12 pułku ułanów. Od lipca 1920 szef Oddziału III Sztabu 6 Armii, uczestnik wojny z bolszewikami. W marcu 1921 został szefem oddziału III (operacyjnego) w Dowództwie Obrony Plebiscytu (Naczelnej Komendzie Wojsk Powstańczych) w czasie III powstania śląskiego, m.in. był autorem projektu rozkazu operacyjnego nr 1 o rozpoczęciu powstania. Z dniem 31 sierpnia 1934 roku został przeniesiony w stan spoczynku. Poświęcił się wówczas pisarstwu i malarstwu. W czasie kampanii wrześniowej 1939 zorganizował w połowie września oddział konspiracyjny „Brochwicz", który od 28 września do zakończenia działań wojennych wykonywał zadania rozpoznawcze na rzecz SGO Polesie gen. Franciszka Kleeberga. Podczas okupacji niemieckiej stał na czele organizacji konspiracyjnej „Brochwicz" na terenie Lubelszczyzny. Od września 1941 szef sztabu i zastępca ppłk. Jana Włodarkiewicza komendanta „Wachlarza", w stopniu majora dyplomowanego pod pseud. „Doktor", „Inżynier", „Waligóra". Po śmierci Włodarkiewicza od kwietnia/maja 1942 do marca 1943 był komendantem „Wachlarza". W czasie Powstania Warszawskiego od 1 września 1944 komendant V Rejonu (Mokotów Dolny) Obwodu Mokotów Okr. Warszawa AK pod pseud. „Waligóra". Ciężko ranny 25 września, dwa dni później został wyprowadzony z terenu walk przez łączniczki wraz z ludnością cywilną opuszczającą Mokotów. Zmarł 17 marca 1965 w Cannes. Pochowany na cmentarzu wojskowym w Laskach pod Warszawą.
Pokaż więcej