Żołnierz Armii Krajowej Okręgu AK Kraków, Podokręgu AK Rzeszów, Inspektoratu AK Przemyśl, Obwodu AK Przeworsk, Placówka Manasterz, w latach 1942-1945 zaangażowany w walkę o niepodległość ojczyzny. Więzień polityczny okresu stalinowskiego. Prezes Okręgu Podkarpackiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Rzeszowie. Od wielu lat wypełniał aktywną misję społeczną kultywowania pamięci Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego.
Kpt. Julian Pawełek, rocznik 1925. Od 1941 r. był zaangażowany w działalność konspiracyjną, jako uczeń tajnego nauczania i łącznik – kolporter punktów tajnego nauczania w Manasterzu, Medyni Kańczuckiej, Hucisku i Jaworniku. Uczestniczył w akcji zdobycia broni, map, sprzętu sanitarnego i opatrunkowego z niemieckiego mobilnego magazynu broni. W latach 1942 -1945 żołnierz AK Kraków, Podokręgu AK Rzeszów, Inspektoratu AK Przemyśl, Obwodu AK Przeworsk, Placówka Manasterz. W AK pełnił funkcję łącznika i kolportera prasy podziemnej, przenosił meldunki na szlaku Manasterz- KańczugaPrzeworsk. W 1943 r. odbył kurs podoficerski, mianowany na stopień starszego strzelca. W lipcu 1944 r. brał udział w operacji wojskowej „Akcja Burza” na terenie Podokręgu AK Rzeszów, walcząc w dwóch potyczkach z Niemcami, m.in. w Łopuszce-Świtałówce. W 1947 r., korzystając z prawa do „amnestii”, ujawnił się i przez ojca oddał broń zdobytą podczas „Akcji Burza”. Po ujawnieniu się był inwigilowany przez Służby Bezpieczeństwa. W latach 1949 -1954 był więźniem politycznym za działalność w szeregach Armii Krajowej i udział w akcji „Burza”. Został skazany na 6 lat więzienia wyrokiem Sądu Wojskowego w Rzeszowie z dnia 14 kwietnia 1950 r. Uniewinniony decyzją Sądu Wojewódzkiego w Rzeszowie z dnia 25 kwietnia 1998 r. W połowie lat 50-tych, po wyjściu na wolność kpt. Pawełek podjął studia na Politechnice Gliwickiej na Wydziale Inżynierii Sanitarnej. W latach 60-tych pracował w Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych w Rzeszowie, a następnie w Zjednoczeniu Budownictwa Rolniczego w Rzeszowie. Pod koniec lat 60-tych rozpoczął pracę w Okręgowym Przedsiębiorstwie Przemysłu Mięsnego w Rzeszowie, a w roku 1980 Technitexie. W 1990 r. przeszedł na emeryturę. Kpt. Julian Pawełek zasłużył się jako działacz na rzecz ochrony środowiska, był m.in. inicjatorem powołania Spółek WodnoŚciekowych w Głogowie Małopolskim i Jaworniku Polskim, czego rezultatem było wybudowanie oczyszczalni ścieków w Głogowie Małopolskim. Od 1976 r. związany był z Katolickim Stowarzyszeniem cCivitas Christiana”, gdzie pełnił funkcję przewodniczącego Zarządu Wojewódzkiego, członka Zarządu Głównego, członka Sądu Koleżeńskiego, sekretarza Zarządu Wojewódzkiego.
Kpt. Julian Pawełek od 1992 r. pracował społecznie na rzecz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Podkarpackiego kultywując pamięć żołnierzy Armii Krajowej w walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej w czasie II wojny światowej. Misję tę sprawował nieprzerwanie przez blisko 30 lat, z wielkim zaangażowaniem i oddaniem poświęcając swój czas, zdrowie i siły. Od 2017 r. pełnił funkcję Prezesa Zarządu Okręgu Podkarpackiego ŚZŻAK. Od 2018 r. pełnił także funkcję Zastępcy Przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Kombatanckiej przy Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie – jako reprezentant Światowego Związku Żołnierzy AK. Zmarł 1 października 2021 roku w wieku 96 lat.
