PRZED ROKIEM

PRZED ROKIEM

Rok temu stolica Polski, Warszawa, przeżywała niezapomniane i wzniosłe chwile. Odwieczny wróg polskości i chytry ciemiężca walił się w przepaść. Co chwila nadchodziły radosne wieści z zachodniego frontu, że niepokonana, zdawałoby się, siła pruskiego militaryzmu, rozpada się w nicość, że zwycięskie armje naszych sojuszników idą w nieodpartym ataku naprzód, że cesarz i wszystkie kronprince gotują się już do ucieczki i uciekają, i że nad całym światem, a przedewszystkiem nad naszą nękaną Ojczyzną wschodzi wielkie słońce wolności i zwycięstwa.

Wiadomości te zelektryzowały miasto. Poruszyły je do głębi, wydobyły na jego powierzchnię te ukryte, a wiecznie pulsujące źródła najgłębszego patryjotyzmu i ofiary narodowej.

Rozpoczęło się przedewszystkiem masowe rozbrajanie Niemców. Nad wieczorem dnia 10 listopada do żołnierza niemieckiego, idącego Nowym-Światem, podeszło kilkunastu członków P. O. W., żądając oddania broni. Niemiec oddał posłusznie, bez słowa protestu. W godzinę później akcja planowego rozbrajania odbywała się po całym mieście. Jakby czarodziejskim sposobem pojawiły się nagle na mieście patrole Polskiej Organizacji Wojskowej, która w ukryciu i celowo przygotowywała się do tego ostatecznego momentu. Natychmiast obstawiono już własnym wojskiem wszystkie rogatki, a wszyscy żołnierze niemieccy pochowali się do koszar.

Około północy zagrzmiały pierwsze strzały. Zdobywano dworzec Wiedeński, następnie ratusz i koszary w różnych punktach miasta. W krótkim czasie zajęto wszystkie ważniejsze posterunki i zaczęto mobilizować całą młodzież. W akcji tej ludność Warszawy brała najwyższy udział, przychodząc wszędzie z czynną pomocom Polskim Organizacjom Wojskowym.

Prawie równocześnie ogólny prąd, zmierzający do zrzucenia ciężkiej, ohydnej łapy okupacji, rozlał się po całym kraju. W podobny sposób i mniej więcej w tym samym czasie postąpiono w Częstochowie, Piotrkowie, Radomiu, Łodzi, Siedlcach, Włocławku, Łowiczu i Skierniewicach. Okazało się, że nienawiść do Niemców była nietylko żywiołową, ale i wojskowo zorganizowaną. Wszędzie wystąpiły na widownię Polskie Organizacje Wojskowe, które po krótkim oporze rozbrajały wojska niemieckie i obejmowały władzę.

Tak było przed rokiem. Od tego czasu przemierzyliśmy wielka drogę wysiłku, zwycięstw wojennych i organizacji państwa. Zrobiliśmy dużo i dowiedliśmy światu, a przedewszystkim sobie samym, że jesteśmy narodem wielkim, potężnym, który nietylko chce, ale i umie tworzyć państwo w najtrudniejszych warunkach politycznych i społecznych. Trudności, jakie mamy do zwalczenia są niewątpliwie wielkie. Dużo jeszcze trudu i ofiar pociągnie za sobą sprawa ostatecznego uporządkowania granic naszej Ojczyzny i ustalenia porządku prawnego wewnątrz kraju. Ale wiemy o tym dobrze i mamy tę najgłębszą wiarę, że każdy żołnierz i każdy prawy obywatel tego państwa wszystko co mu najdroższe gotów jest złożyć w ofierze, aby dopomóc do zbudowania potężnej i kwitnącej Ojczyzny.

Rok wytężonego trudu i wielkich ofiar jest poza nami. Przed nami lata całe, w które wstępujemy z nadzieją, miłością i wiarą w przyszłość.

                     Cz.

 

Źródła:

  • „Żołnierz Polski" pismo poświęcone czynowi i doli żołnierza polskiego. Nr 66. Warszawa, środa 12 listopada 1919. 

Miejsca pamięci

POWIĄZANE KADRY

DZIENNIK HISTORII POLSKI

9 Grudnia
1894 (129 lat temu)
Urodził się we Lwowie major Wojska Polskiego Adam Królikiewicz. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej z 1920 roku oraz w kampanii z 1939r. Pełnił funkcję komendanta Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu.
1918 (105 lat temu)
Zaczął działać Katolicki Uniwersytet Lubelski.
1919 (104 lata temu)
Z pełnienia funkcji premiera zrezygnował Ignacy Jan Paderewski.
1922 (101 lat temu)
Gabriel Narutowicz wybrany został przez Zgromadzenie Narodowe na prezydenta RP.
1937 (86 lat temu)
Zmarł zesłaniec, legionista Andrzej Strug. Więzień X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej. Był działaczem ruchu narodowego, pisarzem i publicystą.
1939 (84 lata temu)
We Lwowie funkcjonariusze Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych czyli NKWD aresztowali około 2 tysięcy zarejestrowanych oficerów Wojska Polskiego.
1941 (82 lata temu)
Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich przypuściła decydujące natarcie na wzgórze Madauar pod Tobrukiem w Libii.
1942 (81 lat temu)
W KL Auschwitz zamordowany został podchorąży rezerwy Wojska Polskiego Tadeusz Kifer „Kruszynka”.
1942 (81 lat temu)
W Kolonii Dąbrowa Niemcy za pomoc udzielaną Żydom rozstrzelali polską rodzinę Proczków - Tomasza i Jadwigę oraz trójkę ich dorosłych dzieci: Mariannę, Stanisława i Natalię.
1946 (77 lat temu)
Przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Łodzi rozpoczął się trwający osiem dni proces kapitana Konspiracyjnego Wojska Polskiego Stanisława Sojczyńskiego ps. „Warszyc” i jego ośmiu podkomendnych.
2007 (16 lat temu)
Zmarł Ryszard Reiff, współzałożyciel Stowarzyszenia „Pax”. Podczas II wojny światowej działał w Konfederacji Narodu, w 1944r. wstąpił do AK, był również w latach 1989-2006 przewodniczącym Związku Sybiraków.
2021 (2 lata temu)
W USA zmarł Tadeusz Cisek. Był jednym z ostatnich żyjących żołnierzy 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej generała Stanisława Sosabowskiego. Uczestniczył w operacji Market Garden.
Miejsca pamięci

LICZBA MIEJSC PAMIĘCI

© 2019 -   pamietajskadjestes.pl - Wszelkie prawa zastrzeżone | Ustawienia ciasteczek