PRZED ROKIEM

PRZED ROKIEM

Rok temu stolica Polski, Warszawa, przeżywała niezapomniane i wzniosłe chwile. Odwieczny wróg polskości i chytry ciemiężca walił się w przepaść. Co chwila nadchodziły radosne wieści z zachodniego frontu, że niepokonana, zdawałoby się, siła pruskiego militaryzmu, rozpada się w nicość, że zwycięskie armje naszych sojuszników idą w nieodpartym ataku naprzód, że cesarz i wszystkie kronprince gotują się już do ucieczki i uciekają, i że nad całym światem, a przedewszystkiem nad naszą nękaną Ojczyzną wschodzi wielkie słońce wolności i zwycięstwa.

Wiadomości te zelektryzowały miasto. Poruszyły je do głębi, wydobyły na jego powierzchnię te ukryte, a wiecznie pulsujące źródła najgłębszego patryjotyzmu i ofiary narodowej.

Rozpoczęło się przedewszystkiem masowe rozbrajanie Niemców. Nad wieczorem dnia 10 listopada do żołnierza niemieckiego, idącego Nowym-Światem, podeszło kilkunastu członków P. O. W., żądając oddania broni. Niemiec oddał posłusznie, bez słowa protestu. W godzinę później akcja planowego rozbrajania odbywała się po całym mieście. Jakby czarodziejskim sposobem pojawiły się nagle na mieście patrole Polskiej Organizacji Wojskowej, która w ukryciu i celowo przygotowywała się do tego ostatecznego momentu. Natychmiast obstawiono już własnym wojskiem wszystkie rogatki, a wszyscy żołnierze niemieccy pochowali się do koszar.

Około północy zagrzmiały pierwsze strzały. Zdobywano dworzec Wiedeński, następnie ratusz i koszary w różnych punktach miasta. W krótkim czasie zajęto wszystkie ważniejsze posterunki i zaczęto mobilizować całą młodzież. W akcji tej ludność Warszawy brała najwyższy udział, przychodząc wszędzie z czynną pomocom Polskim Organizacjom Wojskowym.

Prawie równocześnie ogólny prąd, zmierzający do zrzucenia ciężkiej, ohydnej łapy okupacji, rozlał się po całym kraju. W podobny sposób i mniej więcej w tym samym czasie postąpiono w Częstochowie, Piotrkowie, Radomiu, Łodzi, Siedlcach, Włocławku, Łowiczu i Skierniewicach. Okazało się, że nienawiść do Niemców była nietylko żywiołową, ale i wojskowo zorganizowaną. Wszędzie wystąpiły na widownię Polskie Organizacje Wojskowe, które po krótkim oporze rozbrajały wojska niemieckie i obejmowały władzę.

Tak było przed rokiem. Od tego czasu przemierzyliśmy wielka drogę wysiłku, zwycięstw wojennych i organizacji państwa. Zrobiliśmy dużo i dowiedliśmy światu, a przedewszystkim sobie samym, że jesteśmy narodem wielkim, potężnym, który nietylko chce, ale i umie tworzyć państwo w najtrudniejszych warunkach politycznych i społecznych. Trudności, jakie mamy do zwalczenia są niewątpliwie wielkie. Dużo jeszcze trudu i ofiar pociągnie za sobą sprawa ostatecznego uporządkowania granic naszej Ojczyzny i ustalenia porządku prawnego wewnątrz kraju. Ale wiemy o tym dobrze i mamy tę najgłębszą wiarę, że każdy żołnierz i każdy prawy obywatel tego państwa wszystko co mu najdroższe gotów jest złożyć w ofierze, aby dopomóc do zbudowania potężnej i kwitnącej Ojczyzny.

Rok wytężonego trudu i wielkich ofiar jest poza nami. Przed nami lata całe, w które wstępujemy z nadzieją, miłością i wiarą w przyszłość.

                     Cz.

 

Źródła:

  • „Żołnierz Polski" pismo poświęcone czynowi i doli żołnierza polskiego. Nr 66. Warszawa, środa 12 listopada 1919. 

Miejsca pamięci

POWIĄZANE KADRY

DZIENNIK HISTORII POLSKI

7 Grudnia
1550 (474 lata temu)
Odbyła się w katedrze na Wawelu koronacja drugiej żony króla Zygmunta II Augusta - Barbary Radziwiłłówny.
1655 (369 lat temu)
W czasie wojny polsko-szwedzkiej pod Krosnem polska chorągiew pod dowództwem porucznika Gabriela Wojniłłowicza pokonała oddziały szwedzkie pułkownika Aleksandra Prackiego-Polaka, byłego dowódcy pułku wojsk polskich. Po bitwie Pracki został rozstrzelany na krośnieńskim rynku za zdradę Rzeczypospolitej.
1893 (131 lat temu)
Urodził się major Henryk Floyar-Rajchman, działacz niepodległościowy, polityk, dyplomata. We wrześniu 1939 roku wraz z płk. Ignacym Matuszewskim kierował akcją ewakuacji polskiego złota do Francji.
1918 (106 lat temu)
Naczelny Wódz Józef Piłsudski wydał rozkaz w sprawie jednolitości armii.
1919 (105 lat temu)
Urodził się ekonomista, działacz samorządowy Stanisław Wyganowski. Był żołnierzem Armii Krajowej, brał udział w kampanii z 1939 roku, a w latach 1990-94 piastował urząd prezydenta Warszawy.
1925 (99 lat temu)
Liga Narodów zgodziła się, żeby Polska obsadziła swoimi wojskami półwysep Westerplatte.
1939 (85 lat temu)
7 i 8 grudnia Niemcy przeprowadzili pierwsze egzekucje w Palmirach. W ciągu dwóch dni niemiecki okupant rozstrzelał łącznie 150 osób.
1942 (82 lata temu)
Połączone oddziały Batalionów Chłopskich i oddział Armii Krajowej pod dowództwem podporucznika Jana Turowskiego ps. „Norbert” przeprowadziły pacyfikację zamieszkałej przez Niemców wsi Udrycze koło Zamościa. Był to odwet za wysiedlenia polskich mieszkańców Zamojszczyzny.
1953 (71 lat temu)
Zakończył się proces oficerów Armii Krajowej przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie. Pułkownik Jan Mazurkiewicz ps. „Radosław” jako główny oskarżony został skazany na dożywocie, pozostali skazani na długoletnie więzienie.
1954 (70 lat temu)
Zlikwidowana została zbrodnicza organizacja - Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. Ministerstwo to przyczyniło się do śmierci tysięcy polskich patriotów.
2013 (11 lat temu)
Zmarł 113-letni kapitan Józef Kowalski - ostatni żyjący uczestnik Bitwy Warszawskiej, walczył w bitwie pod Komarowem. Bohater polskiej wojny obronnej 1939 roku walcząc w artylerii. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
2022 (2 lata temu)
W wieku 89 lat zmarł kpt. Jerzy Widejko „Jureczek”, najmłodszy partyzant 3 Brygady Wileńskiej AK pod dowództwem Gracjana Fróga ps. „Szczerbiec”. Do brygady trafił mając 11 lat.
Miejsca pamięci

LICZBA MIEJSC PAMIĘCI

© 2019 -   pamietajskadjestes.pl - Wszelkie prawa zastrzeżone