PRZED ROKIEM

PRZED ROKIEM

Rok temu stolica Polski, Warszawa, przeżywała niezapomniane i wzniosłe chwile. Odwieczny wróg polskości i chytry ciemiężca walił się w przepaść. Co chwila nadchodziły radosne wieści z zachodniego frontu, że niepokonana, zdawałoby się, siła pruskiego militaryzmu, rozpada się w nicość, że zwycięskie armje naszych sojuszników idą w nieodpartym ataku naprzód, że cesarz i wszystkie kronprince gotują się już do ucieczki i uciekają, i że nad całym światem, a przedewszystkiem nad naszą nękaną Ojczyzną wschodzi wielkie słońce wolności i zwycięstwa.

Wiadomości te zelektryzowały miasto. Poruszyły je do głębi, wydobyły na jego powierzchnię te ukryte, a wiecznie pulsujące źródła najgłębszego patryjotyzmu i ofiary narodowej.

Rozpoczęło się przedewszystkiem masowe rozbrajanie Niemców. Nad wieczorem dnia 10 listopada do żołnierza niemieckiego, idącego Nowym-Światem, podeszło kilkunastu członków P. O. W., żądając oddania broni. Niemiec oddał posłusznie, bez słowa protestu. W godzinę później akcja planowego rozbrajania odbywała się po całym mieście. Jakby czarodziejskim sposobem pojawiły się nagle na mieście patrole Polskiej Organizacji Wojskowej, która w ukryciu i celowo przygotowywała się do tego ostatecznego momentu. Natychmiast obstawiono już własnym wojskiem wszystkie rogatki, a wszyscy żołnierze niemieccy pochowali się do koszar.

Około północy zagrzmiały pierwsze strzały. Zdobywano dworzec Wiedeński, następnie ratusz i koszary w różnych punktach miasta. W krótkim czasie zajęto wszystkie ważniejsze posterunki i zaczęto mobilizować całą młodzież. W akcji tej ludność Warszawy brała najwyższy udział, przychodząc wszędzie z czynną pomocom Polskim Organizacjom Wojskowym.

Prawie równocześnie ogólny prąd, zmierzający do zrzucenia ciężkiej, ohydnej łapy okupacji, rozlał się po całym kraju. W podobny sposób i mniej więcej w tym samym czasie postąpiono w Częstochowie, Piotrkowie, Radomiu, Łodzi, Siedlcach, Włocławku, Łowiczu i Skierniewicach. Okazało się, że nienawiść do Niemców była nietylko żywiołową, ale i wojskowo zorganizowaną. Wszędzie wystąpiły na widownię Polskie Organizacje Wojskowe, które po krótkim oporze rozbrajały wojska niemieckie i obejmowały władzę.

Tak było przed rokiem. Od tego czasu przemierzyliśmy wielka drogę wysiłku, zwycięstw wojennych i organizacji państwa. Zrobiliśmy dużo i dowiedliśmy światu, a przedewszystkim sobie samym, że jesteśmy narodem wielkim, potężnym, który nietylko chce, ale i umie tworzyć państwo w najtrudniejszych warunkach politycznych i społecznych. Trudności, jakie mamy do zwalczenia są niewątpliwie wielkie. Dużo jeszcze trudu i ofiar pociągnie za sobą sprawa ostatecznego uporządkowania granic naszej Ojczyzny i ustalenia porządku prawnego wewnątrz kraju. Ale wiemy o tym dobrze i mamy tę najgłębszą wiarę, że każdy żołnierz i każdy prawy obywatel tego państwa wszystko co mu najdroższe gotów jest złożyć w ofierze, aby dopomóc do zbudowania potężnej i kwitnącej Ojczyzny.

Rok wytężonego trudu i wielkich ofiar jest poza nami. Przed nami lata całe, w które wstępujemy z nadzieją, miłością i wiarą w przyszłość.

                     Cz.

 

Źródła:

  • „Żołnierz Polski" pismo poświęcone czynowi i doli żołnierza polskiego. Nr 66. Warszawa, środa 12 listopada 1919. 

Miejsca pamięci

POWIĄZANE KADRY

DZIENNIK HISTORII POLSKI

9 Października
1610 (414 lat temu)
Oddziały polskie pod dowództwem hetmana Stanisława Żółkiewskiego wkroczyły na moskiewski Kreml.
1672 (352 lata temu)
Wojska hetmana Jana Sobieskiego pokonały Tatarów w bitwie pod Komarnem.
1683 (341 lat temu)
Pod Parkanami wojska polsko-litewskie i austriackie, dowodzone przez króla Jana III Sobieskiego, pokonały armię turecką Kara Mustafy.
1894 (130 lat temu)
Urodził się Franciszek Rataj ps. „Paweł” ppłk piechoty Wojska Polskiego, uczestnik powstania wielkopolskiego, wojny polsko-bolszewickiej 1920 i III powstania śląskiego, uczestnik konspiracji i powstaniec warszawski, dowódca 15 Pułku Piechoty „Wilków” AK.
1939 (85 lat temu)
W gajówce Podgórze koło Łagowa w rejonie Gór Świętokrzyskich mjr Henryk Dobrzański zdecydował o pozostaniu ze swoim oddziałem w Polsce do czasu wiosennej ofensywy wojsk sprzymierzonych na Zachodzie - faktyczny początek istnienia Oddziału Wydzielonego WP majora „Hubala”.
1944 (80 lat temu)
Wbrew postanowieniom kończącego Powstanie Warszawskie „Układu o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie” Reichsführer SS Heinrich Himmler wydał rozkaz całkowitej ewakuacji dóbr (czyt. KRADZIEŻY!) oraz totalnego zniszczenia pokonanego miasta... Na jego skutek stolica Polski została doszczętnie ograbiona i metodycznie zniszczona w większym stopniu niż podczas powstańczych walk.
1948 (76 lat temu)
W Berlinie porwany został, a następnie osadzony w więzieniu na Mokotowie Tadeusz Bejt były żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, kurier KG AK, agent do zadań specjalnych.
1950 (74 lata temu)
Zmarł generał Stanisław Szeptycki, dowódca III Brygady Legionów Polskich, następnie komendant Legionów. W Wojsku Polskim m.in. szef Sztabu Generalnego (1918-1919), w czasie wojny polsko-bolszewickiej dowódca Frontu Litewsko-Białoruskiego, od marca 1920 r. dowódca 4 Armii.
1977 (47 lat temu)
W Warszawie zmarł Zdzisław Maklakiewicz, aktor, żołnierz Armii Krajowej, stworzył niezapomnianą kreację w „Rejsie” Marka Piwowskiego.
1980 (44 lata temu)
W Londynie zmarł generał Bronisław Duch, dowódca 1 Dywizji Grenadierów we Francji (1940) i 3 Dywizji Strzelców Karpackich (1943-1946).
Miejsca pamięci

LICZBA MIEJSC PAMIĘCI

© 2019 -   pamietajskadjestes.pl - Wszelkie prawa zastrzeżone