PRZED ROKIEM

PRZED ROKIEM

Rok temu stolica Polski, Warszawa, przeżywała niezapomniane i wzniosłe chwile. Odwieczny wróg polskości i chytry ciemiężca walił się w przepaść. Co chwila nadchodziły radosne wieści z zachodniego frontu, że niepokonana, zdawałoby się, siła pruskiego militaryzmu, rozpada się w nicość, że zwycięskie armje naszych sojuszników idą w nieodpartym ataku naprzód, że cesarz i wszystkie kronprince gotują się już do ucieczki i uciekają, i że nad całym światem, a przedewszystkiem nad naszą nękaną Ojczyzną wschodzi wielkie słońce wolności i zwycięstwa.

Wiadomości te zelektryzowały miasto. Poruszyły je do głębi, wydobyły na jego powierzchnię te ukryte, a wiecznie pulsujące źródła najgłębszego patryjotyzmu i ofiary narodowej.

Rozpoczęło się przedewszystkiem masowe rozbrajanie Niemców. Nad wieczorem dnia 10 listopada do żołnierza niemieckiego, idącego Nowym-Światem, podeszło kilkunastu członków P. O. W., żądając oddania broni. Niemiec oddał posłusznie, bez słowa protestu. W godzinę później akcja planowego rozbrajania odbywała się po całym mieście. Jakby czarodziejskim sposobem pojawiły się nagle na mieście patrole Polskiej Organizacji Wojskowej, która w ukryciu i celowo przygotowywała się do tego ostatecznego momentu. Natychmiast obstawiono już własnym wojskiem wszystkie rogatki, a wszyscy żołnierze niemieccy pochowali się do koszar.

Około północy zagrzmiały pierwsze strzały. Zdobywano dworzec Wiedeński, następnie ratusz i koszary w różnych punktach miasta. W krótkim czasie zajęto wszystkie ważniejsze posterunki i zaczęto mobilizować całą młodzież. W akcji tej ludność Warszawy brała najwyższy udział, przychodząc wszędzie z czynną pomocom Polskim Organizacjom Wojskowym.

Prawie równocześnie ogólny prąd, zmierzający do zrzucenia ciężkiej, ohydnej łapy okupacji, rozlał się po całym kraju. W podobny sposób i mniej więcej w tym samym czasie postąpiono w Częstochowie, Piotrkowie, Radomiu, Łodzi, Siedlcach, Włocławku, Łowiczu i Skierniewicach. Okazało się, że nienawiść do Niemców była nietylko żywiołową, ale i wojskowo zorganizowaną. Wszędzie wystąpiły na widownię Polskie Organizacje Wojskowe, które po krótkim oporze rozbrajały wojska niemieckie i obejmowały władzę.

Tak było przed rokiem. Od tego czasu przemierzyliśmy wielka drogę wysiłku, zwycięstw wojennych i organizacji państwa. Zrobiliśmy dużo i dowiedliśmy światu, a przedewszystkim sobie samym, że jesteśmy narodem wielkim, potężnym, który nietylko chce, ale i umie tworzyć państwo w najtrudniejszych warunkach politycznych i społecznych. Trudności, jakie mamy do zwalczenia są niewątpliwie wielkie. Dużo jeszcze trudu i ofiar pociągnie za sobą sprawa ostatecznego uporządkowania granic naszej Ojczyzny i ustalenia porządku prawnego wewnątrz kraju. Ale wiemy o tym dobrze i mamy tę najgłębszą wiarę, że każdy żołnierz i każdy prawy obywatel tego państwa wszystko co mu najdroższe gotów jest złożyć w ofierze, aby dopomóc do zbudowania potężnej i kwitnącej Ojczyzny.

Rok wytężonego trudu i wielkich ofiar jest poza nami. Przed nami lata całe, w które wstępujemy z nadzieją, miłością i wiarą w przyszłość.

                     Cz.

 

Źródła:

  • „Żołnierz Polski" pismo poświęcone czynowi i doli żołnierza polskiego. Nr 66. Warszawa, środa 12 listopada 1919. 

Miejsca pamięci

POWIĄZANE KADRY

DZIENNIK HISTORII POLSKI

7 Czerwca
1492 (531 lat temu)
Zmarł król Polski i wielki książę litewski Kazimierz IV Jagiellończyk.
1877 (146 lat temu)
Urodził się działacz polityczny i gospodarczy, współtwórca i dyrektor Lewiatana Andrzej Wierzbicki.
1908 (115 lat temu)
Urodził się kapitan Stanisław Patalan, lotnik. Uczestnik kampanii wrześniowej, francuskiej oraz bitwy o Anglię, przydzielony do 301 Dywizjonu Bombowego.
1923 (100 lat temu)
Urodził się żołnierz Armii Krajowej Henryk Jerzy Chmielewski znany lepiej jako Papcio Chmiel. Walczył w Powstaniu Warszawskim w 7 pułku piechoty AK „Garłuch”, II batalion, kompania „Stachna” jako strzelec podchorąży, pseudonim „Jupiter”.
1930 (93 lata temu)
Urodził się historyk i działacz antykomunistyczny Leszek Moczulski. Współtworzył Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela i Konfederację Polski Niepodległej, wielokrotnie więziony przez komunistów.
1940 (83 lata temu)
Porucznik pilot Hieronim Dudwał poniósł śmierć we Francji w walce z myśliwcami Luftwaffe. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari.
1944 (79 lat temu)
W niemieckim obozie karnym w Żabikowie zamordowany został oficer Wojska Polskiego, Narodowej Organizacji Wojskowej i Narodowych Sił Zbrojnych płk Edmund Effert.
1944 (79 lat temu)
W obozie w Żabikowie rozstrzelany przez Niemców został major piechoty Wojska Polskiego Jan Kamiński ps. „Franek”, „Rokita”.
1945 (78 lat temu)
W nocy z 7/8 czerwca 15-osobowa grupa żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem Jana Przewoźnika ps. „Ryś” rozbiła posterunek MO w Zabrzegu, powiat bielski. Zdobyto 10 karabinów i 1 pistolet maszynowy.
1954 (69 lat temu)
Stanisław Cat-Mackiewicz został premierem rządu emigracyjnego.
1979 (44 lata temu)
W czasie pierwszej pielgrzymki do Polski papież Jan Paweł II odwiedził Kalwarię i Wadowice; przybył również na teren byłego niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau, gdzie odprawił mszę świętą.
Miejsca pamięci

LICZBA MIEJSC PAMIĘCI

© 2019 -   pamietajskadjestes.pl - Wszelkie prawa zastrzeżone | Ustawienia ciasteczek