Ksiądz Franciszek Paciorek - urodził się 6 września 1914 r. w Radziszowie (koło Skawiny w Małopolsce), jeden z czworga rodzeństwa, syn Franciszka i Marii, prezbiter katolicki archidiecezji krakowskiej, patriota, bohaterski męczennik, 5 marca 1943 r. rozstrzelany pod ścianą straceń w obozie koncentracyjnym Auschwitz, oddał życie „za wiarę i ojczyznę”, jak głoszą słowa wyryte na pamiątkowej tablicy w Parafii św. Wawrzyńca w Radziszowie.
„Ktoś płaci cenę zdrowia lub życia, aby inni na gruncie jego ofiary mogli zbierać owoce Bożych darów i łask. Taka też jest historia pierwszego księdza z Rodu Radziszowian" - wspomina jego rodzony brat Józef Paciorek
Franciszek Paciorek po ukończeniu szkoły podstawowej wyjechał do wujostwa, rodziny w Krakowie - Dębnikach. Po otrzymaniu świadectwa dojrzałości w Gimnazjum im. Bartłomieja Nowodworskiego, wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej. Ukończył studia teologiczne z tytułem magistra. W czwartek 24 czerwca 1937 r. otrzymał święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa metropolity krakowskiego Adama Stefana Sapiehy, w niedzielę 27 czerwca odprawił prymicyjną Mszę Świętą w Kościele parafialnym w rodzinnym Radziszowie.
Pierwszą placówką, na którą został skierowany jako wikariusz - katecheta, była Parafia św. Klemensa w Zawoi, gdzie pracował do 1939 r. Następnie został przeniesiony do Spytkowic koło Zatora, Parafia św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Gdy wybuchła wojna, Spytkowice zostały przydzielone do Rzeszy, a część parafii - Łączany, pozostała w Generalnej Guberni. Po aresztowaniu proboszcza Adolfa Zagrodzkiego w 1941 r. na parafii służył tylko ksiądz Franciszek Paciorek.
Po pięciu latach kapłaństwa, 22 czerwca 1942 r. aresztowany przez Gestapo za pomoc udzieloną więźniowi Janowi, zbiegłemu z Auschwitz w 1941 r., która polegała na przekroczeniu granicy z Rzeszy do Guberni. Chodziły słuchy, że na plebanii ukrywał się więzień zbiegły z obozu. Następnie Franciszek Paciorek został uwięziony przy ul. Montelupich w Krakowie, skąd 8 sierpnia 1943 roku trafił do obozu w Oświęcimiu.
Rodzice księdza nie doczekali się konkretnych wiadomości o jego ostatnich godzinach życia. Rodzina Franciszka otrzymała jedynie pismo Oświęcimskiej Komendantury Policji z 30 marca 1943 r. informujące o jego zgonie z dnia 5 marca 1943 r. o godz. 17.20. Mama księdza zachowała jako relikwie list z więzienia w Krakowie, przesłany do rodziców przez pracowników remontowych.
Po 42 latach, żyjący brat Józef Paciorek otrzymał wiadomość od Syna z Nowego Sącza, który chciał poinformować swojego Tatę, że redaktor Pan Adam Cyra, czasopismo „Panorama" (nr 15 z dnia 15 kwietnia 1985 r.), napisał wyjątkowy artykuł: „Życiorysy z celi śmierci", gdzie zamieścił taką historię:
„Na terenie byłego obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu w podziemiach „Bloku śmierci" - w celi oznaczonej nr 21 można oglądać postać Chrystusa na krzyżu wydrapaną na tynku. Prawdopodobnie wykonał ją ksiądz Franciszek Paciorek z parafii Spytkowice koło Zatora, rozstrzelany w KL Auschwitz pod ścianą śmierci zimą 1943 r.”
Franciszek Paciorek w „Bloku śmierci” zetknął się przypadkowo z więźniarką Marią Matlak, która pochodziła właśnie ze Spytkowic, powiedział do niej, że …
"w bunkrze na dole pozostawia po sobie pamiątkę, ponieważ na ścianie wyrył postać Chrystusa. Prosił, jeśli przeżyje obóz, aby powyższą wiadomość przekazała innym."
Pani Maria przeżyła obóz. Pan Adam, autor artykułu udostępnił bratu wspomnianego księdza jej adres zamieszkania, po czym Józef Paciorek odnalazł Panią Marię i usłyszał to wzruszające świadectwo.
Następnie na podstawie relacji Pani Janiny Daczyńskiej zamieszkałej w Oświęcimiu, brat Józef Paciorek dowiedział się także, że mieszkańcy Spytkowic pamiętają dzień owego aresztowania. Pani Daczyńska bardzo pochlebnie wspomina 29 - letniego księdza Paciorka:
„jako człowieka wielkiego serca i umysłu. Ten młody ksiądz, godny Polak, potrafił skupić wokół siebie całą wieś. Był życzliwy, szczodry, pomagał biednym i starym. Młodzieży oddawał swój wolny czas. Pięknie śpiewał, grał na organach, zajmował się fotografowaniem, prowadził chór. Przywoził dla potrzebujących chleb od rodziców z Radziszowa.
Mówił między innymi: „nadchodzą i gromadzą się nade mną chmury” albo ...„Ksiądz Paciorek prosi Was o Paciorek”
Jeden ze świadków, Pan Wołoch relacjonuje, że po aresztowaniu w Spytkowicach, konwój zatrzymał się w Brzeźnicy. Aresztanci przetrzymywani w piwnicach rozpoznali ks. Franciszka Paciorka. Pojawiła się możliwość jego uwolnienia przez oddział partyzantów. Gdy zwrócono się z tym do księdza - odmówił zorganizowania akcji w celu jego odbicia. Liczył się z konsekwencjami jakie Gestapo może zastosować wobec rodziców, rodziny z Radziszowa. Odmówił, ufając w Boże Miłosierdzie.
Franciszek Paciorek w rodzinnym Radziszowie popularyzował sport wśród swoich kolegów np. koszykówkę czy siatkówkę. Z entuzjazmem realizował swoje powołanie kapłańskie w pierwszej parafii w Zawoi. Do dzisiaj służy społeczności Dom Katolicki budowany również przy jego współudziale. Z jego inicjatywy wśród młodzieży powstał chór regionalny, góralski zespół taneczny występujący na zjeździe Młodej Polski w Częstochowie w 1938 r. Franciszek Paciorek był oddany młodzieży i ojczyźnie.
„Nasz Radziszów", 9 maj 2013 r.
Na podstawie świadectw, które opisał:
Józef Paciorek (brat księdza Franciszka)
Głosimy wartości, które z Panem Bogiem budowały Polskę. Pragniemy przedstawić Dzieła Maryjne z Woli Bożej, gdy Polacy modlitwą, wiarą i pokorą budowali wspólnotę społeczną i chrześcijańską. Nasza działalność ma na celu propagowanie Tytułu Matki Bożej Królowej Polski. Opisujemy Maryjną Historię Polski
