Generał Stanisław Burhardt-Bukacki

Generał Stanisław Burhardt-Bukacki

Stanisław Burhardt-Bukacki urodził się 8 stycznia 1890 roku w Cannes. Pochodził z bardzo patriotycznej rodziny, jego ojciec brał udział w powstaniu styczniowym, a dziadek walczył w powstaniu listopadowym. Obserwując jego młodzieńcze losy można odnieść wrażenie, że służba w legionach była konsekwencją przyjętego systemu wartości i tradycji patriotycznych, które wyniósł z rodzinnego domu. Już podczas nauki w częstochowskim gimnazjum zaangażował się w działalność ruchu niepodległościowego należał do towarzystwa „Sokół”, a od 1910 roku do Związku Strzeleckiego, działał także w Związku Walki Czynnej i Polskich Drużynach Strzeleckich.

Wybuch pierwszej wojny światowej zastał go podczas kursu instruktorskiego Polskich Drużyn Strzeleckich w Nowym Sączu. Zgłosił się do Pierwszej Kompani Kadrowej i objął dowództwo nad jednym z plutonów. Szybko uzyskał awans na podporucznika i niedługo później objął dowództwo nad 4. kompanią III batalionu 1. Pułku Piechoty Legionów Polskich. Z początkiem 1915 roku Stanisław otrzymał kolejny awans, tym razem na kapitana i zaczął dowodzić I batalionem 1. Pułku Piechoty. W kwietniu 1916 roku zastał awansowany do stopnia majora piechoty. Jeszcze w tym samym roku objął dowództwo nad 5. Pułkiem Piechoty początkowo jako zastępca rannego podczas bitwy pod  Kostiuchnówką Leona Berbeckiego, a od grudnia jako samodzielny dowódca. Burhardt-Bukacki nie oszczędzał się w boju. Dwukrotnie ranny, po raz pierwszy w grudniu 1914 roku pod Łowczówkiem, a drugi raz podczas bitwy pod Jastkowem w sierpniu 1915 roku. W czasie wspomnianej wcześnie bitwie pod Kostiuchnówką w roku 1916 wykazał się ogromnym męstwem.

Komenda 5. Pułku Piechoty Legionów Polskich po bitwie pod Kostiuchniówką mjr Burhardt-Bukacki drugi od prawej
fot. Komenda 5. Pułku Piechoty Legionów Polskich po bitwie pod Kostiuchniówką mjr Burhardt-Bukacki drugi od prawej

W trakcie kryzysu przysięgowego został internowany w obozie w Beniaminowie. Z niewoli zwolniony 15 października 1918 roku. Po odzyskaniu wolności objął dowództwo nad Polską Organizacją Wojskową działającą na terenach okupowanych przez Austriaków. W listopadzie tego samego roku wyznaczony na stanowisko szefa Sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Lublin”, a wkrótce został szefem Dowództwa Okręgu Generalnego „Warszawa”. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej, a także walczył w wojnie polsko-bolszewickiej.

W dwudziestoleciu międzywojennym Stanisław Burhardt-Bukacki szybko piął się po szczeblach wojskowej kariery. W roku 1924 został awansowany na stopień generała brygady z 5. lokatą w korpusie generalskim. Podczas przewrotu majowego pozostał wierny marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu. W 1935 roku objął stanowisko Inspektora Armii, a już w następnym roku awansował do stopnia generała dywizji.

Legiony na froncie wschodnim. Major Burhardt-Bukacki siedzi drugi od lewej. fot. Legiony na froncie wschodnim. Major Burhardt-Bukacki siedzi drugi od lewej.

Fragment referatu pt. „Przysposobienie wojskowe” wygłoszonego 28 marca 1926 roku na Pierwszym Plenarnym Posiedzeniu Rady Naczelnej Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego:

„Wojna światowa wykazała niezbicie, że tylko wspólny wysiłek całego narodu – zgodna praca wszystkich walczących i pozostałych w kraju obywateli – może zapewnić narodowi utrzymanie jego bytu niepodległego. Całkowite zrealizowanie hasła naród pod bronią – w jego najszlachetniejszym znaczeniu – jest dzisiaj obowiązkiem każdego narodu, dążącego do zachowania swego bytu (…). Najwyższy więc czas, by i społeczeństwo polskie zdało sobie sprawę z tego, że w obliczu gromadzących się nad naszemi granicami chmur nie można dalej trwać w bezczynności, że trzeba wziąć się do solidnej, wytężonej pracy.”

Tuż przed wybuchem II wojny światowej doświadczonemu i błyskotliwemu generałowi Burhardt-Bukackiemu zostało powierzone szefostwo Polskiej Misji Wojskowej w Paryżu. Zajął się negocjowaniem umowy o odtworzeniu Wojska Polskiego we Francji. Umowy tej musiał nauczyć się na pamięć, gdyż sztab posiadał tylko jeden egzemplarz, a robienie notatek zostało zakazane, ze względu na tajność całego przedsięwzięcia.

Po kapitulacji Francji objął dowództwo nad polskim zgrupowaniem w Szkocji. Zmarł w Edynburgu 6 czerwca 1942 roku z powodu ciężkiej choroby. Został pochowany na jednym z edynburskich cmentarzy.

Stanisław Burhardt-Bukacki fot. Stanisław Burhardt-Bukacki

Źródła:

  • „100 Polskich Legionistów” wyd. Świętego Filipa Apostoła rok 2018
 

Miejsca pamięci

POWIĄZANE KADRY

DZIENNIK HISTORII POLSKI

15 Listopada
1620 (405 lat temu)
Przed kolegiatą św. Jana w Warszawie niezrównoważony psychicznie szlachcic Michał Piekarski próbował dokonać zamachu na króla Zygmunta III Wazę.
1896 (129 lat temu)
W Borszczowie na Podolu urodził się Bronisław Duch. Był generałem WP, dowódcą 1 Dywizji Grenadierów we Francji w 1940 roku oraz 3 Dywizji Strzelców Karpackich w latach 1943-1946 walczącej we Włoszech w ramach II Korpusu Polskiego m.in. pod Monte Cassino.
1908 (117 lat temu)
W Jeziorku k. Łomży urodził się ppor. Stanisław Marchewka ps. „Ryba”, przedwojenny podoficer Wojska Polskiego. Od 1940 roku żołnierz ZWZ-AK. Po wkroczeniu sowietów zatrzymany przez NKWD został siłą wcielony do LWP, skąd po krótkim czasie zdezerterował.
1908 (117 lat temu)
Urodził się w Gostomi Tadeusz Zygmunt Jeziorowski. Jako 11-latek brał udział w obronie Płocka przed bolszewikami, za co został odznaczony Krzyżem Walecznych i był jego najmłodszym kawalerem. Ukończył Szkołę Podchorążych Lotnictwa. Zginął 4 września 1939 roku.
1916 (109 lat temu)
W szwajcarskim mieście Vevey zmarł Henryk Sienkiewicz, zdobywca nagrody Nobla autor takich książek jak: „Quo Vadis”, „W pustyni i w puszczy” czy „Trylogii”.
1920 (105 lat temu)
Odbyła się proklamacja Wolnego Miasta Gdańsk.
1939 (86 lat temu)
Do więzienia w Koronowie Niemcy przywieźli pierwszą grupę polskich więźniów skazanych przez Nazistowski Sąd Specjalny w Bydgoszczy. Przez 6 lat funkcjonowania tego aresztu udokumentowano śmierć 832 osób.
1943 (82 lata temu)
Pod wsią Lipa w powiecie stalowowolski, oddział 1. Pułku Partyzanckiego Legii Nadwiślańskiej Narodowych Sił Zbrojnych rtm. Leonarda Zub-Zdanowicza ps. „Ząb” ostrzelał i wysadził w powietrze niemiecki pociąg urlopowy przewożący żołnierzy Wehrmachtu.
1944 (81 lat temu)
Na zamku w Lublinie wykonano pierwszą egzekucję na żołnierzach Armii Krajowej. Zamordowani przez rozstrzelanie zostali: Tadeusz Benesz, Franciszek Gazdala i Edward Bukowski.
1948 (77 lat temu)
Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie wydał wyrok śmierci na mjr. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora”, jednego z najsłynniejszych dowódców partyzanckich Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Przeszedł brutalne śledztwo i został stracony 7 marca 1949 roku.
2021 (4 lata temu)
Zmarł w wieku 98 lat w Pińczowie por. Marian Bednarski ps. „Beniek”. Był jednym z ostatnich żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych. Za zasługi w walce został odznaczony Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego oraz Krzyżem Partyzanckim.
Miejsca pamięci

LICZBA MIEJSC PAMIĘCI

© 2019 -   pamietajskadjestes.pl - Wszelkie prawa zastrzeżone